2015
Kalender te koop bij dorpswinkel Weijenberg
Nijswiller, 22 december 2015
Nog enkele exemplaren van de Nieswieler Kalender 2016 zijn te koop bij dorpswinkel Weijenberg, Kerkstraat 4, Nijswiller.
Nijswiller, 22 december 2015
Nog enkele exemplaren van de Nieswieler Kalender 2016 zijn te koop bij dorpswinkel Weijenberg, Kerkstraat 4, Nijswiller.
De heemkundekalender kost € 4,50.
DE HEEMKUNDEVERENIGING NIJSWILLER WENST IEDEREEN EEN ZALIG KERSTFEEST EN
HET ALLERBESTE VOOR 2016!
HET ALLERBESTE VOOR 2016!
Remember September 1944 was geweldig!
Nijswiller, 25 september 2015
Afgelopen weekend was een geweldig weekend voor Nijswiller. Velen zullen nog lang met veel plezier terugkijken naar het evenement ‘Remember September 1944’. We hebben herdacht, gepresenteerd, gewandeld, ‘gevochten’. We hebben laten zien dat een klein dorp groot kan zijn. Met name de samenwerking tussen een aantal verenigingen is zeer goed verlopen. Dat het nog beter kan realiseren wij ons ook. Er zijn altijd verbeterpunten en we kijken vooruit. Vanaf deze plek danken we iedereen die op welke wijze heeft bijgedragen aan het welslagen van dit weekend! Dank aan de familie Huynen, alle vrijwilligers, harmonie Excelsior, zangkoor St. Caecilia, de sponsoren, de subsidieverstrekkers, gemeente Gulpen-Wittem, de re-enactors, de mensen van de ‘Levende geschiedenis’ en - zeker niet in de laatste plaats – alle bezoekers. Mocht u nog niet in de gelegenheid zijn geweest om het nieuwe boek te kopen (“De bezetting en bevrijding van Nijswiller en de zuidoosthoek van Zuid-Limburg. Door de ogen van den pastoor…”), dan kunt u hiervoor terecht bij dorpswinkel Weijenberg, Kerkstraat 4, Nijswiller of bij de familie Weijenberg, Rijksweg 76, Nijswiller (Tel. 043-4511638) of in de boekhandel bij het klooster van Wittem.
Nijswiller, 25 september 2015
Afgelopen weekend was een geweldig weekend voor Nijswiller. Velen zullen nog lang met veel plezier terugkijken naar het evenement ‘Remember September 1944’. We hebben herdacht, gepresenteerd, gewandeld, ‘gevochten’. We hebben laten zien dat een klein dorp groot kan zijn. Met name de samenwerking tussen een aantal verenigingen is zeer goed verlopen. Dat het nog beter kan realiseren wij ons ook. Er zijn altijd verbeterpunten en we kijken vooruit. Vanaf deze plek danken we iedereen die op welke wijze heeft bijgedragen aan het welslagen van dit weekend! Dank aan de familie Huynen, alle vrijwilligers, harmonie Excelsior, zangkoor St. Caecilia, de sponsoren, de subsidieverstrekkers, gemeente Gulpen-Wittem, de re-enactors, de mensen van de ‘Levende geschiedenis’ en - zeker niet in de laatste plaats – alle bezoekers. Mocht u nog niet in de gelegenheid zijn geweest om het nieuwe boek te kopen (“De bezetting en bevrijding van Nijswiller en de zuidoosthoek van Zuid-Limburg. Door de ogen van den pastoor…”), dan kunt u hiervoor terecht bij dorpswinkel Weijenberg, Kerkstraat 4, Nijswiller of bij de familie Weijenberg, Rijksweg 76, Nijswiller (Tel. 043-4511638) of in de boekhandel bij het klooster van Wittem.
Generaal van Uhm schrijft voorwoord heemkundeboek Nijswiller
Nijswiller, 10 september 2015
“Als jullie ooit hulp nodig hebben, kunnen jullie mij altijd bellen” waren de laatste woorden die kapitein Peter van Uhm, de latere CDS (Commandant der Strijdkrachten) in 1982 sprak tot zijn manschappen van de B-compagnie van het 48e Pantserinfanterie-bataljon te Den Bosch voordat zij de allerlaatste maal ‘inrukten’ om vervolgens met groot verlof huiswaarts te keren. De vraag, 33 jaar later, van twee leden van de Heemkundevereniging in Nijswiller, Adry Weijenberg en John Noteborn, - die beiden in de compagnie van Peter van Uhm hun militaire dienstplicht vervulden - of hij het voorwoord in de nieuwste heemkunde-uitgave voor zijn rekening wilde nemen werd bijna als vanzelfsprekend, positief beantwoord. Het typeert tevens de mens achter Peter van Uhm. Hij houdt zich aan zijn belofte, beloofd is beloofd. Bekende Nederlander Peter van Uhm was de hoogste baas van de strijdkrachten van 2008 tot 2012. De dag na zijn aantreden als Commandant der Strijdkrachten sneuvelde zijn zoon Dennis in Afghanistan. Een tragisch begin van de laatste etappe van zijn carrière als militair. Sinds 2012 zet hij zich o.a. in als ambassadeur voor Hulphond Nederland en is adjudant in buitengewone dienst van H.M. de Koningin en had hij met astronaut André Kuipers een prominente rol bij de inhuldiging van de Koning in 2013. Het moge duidelijk zijn dat de Heemkundevereniging Nijswiller uitermate trots en vereerd is op het feit dat van Uhm het voorwoord voor hun boek heeft geschreven. Een voorwaarde had hij wel, en dat was dat hij het manuscript op tijd zou krijgen zodat hij het in alle rust kon doornemen. Over de inhoud van het boek, o.a. gebaseerd op het omvangrijke dagboek van pastoor Henricus Jongen, in de oorlog pastoor van Nijswiller, Wahlwiller en Vijlen, dat maar liefst 324 pagina’s telt en voorzien is van talloze foto’s en documenten, is vorige week uitvoeriger bericht. Het boek is gemakkelijk te lezen en betreft niet alleen Nijswiller, maar ook Wahlwiller, Vijlen en alle omliggende dorpen in de zuidoosthoek,
van Gulpen tot Vaals en van Bocholtz tot Slenaken. Van Uhm is zeer te spreken over de manier waarop de Heemkunde Nijswiller dit project heeft aangepakt.
De presentatie van het boek vindt plaats tijdens het evenement “Remember September 1944” op 19 en 20 september a.s. in Nijswiller. De locatie van de presentatie, het hele re-enactment gebeuren, tentoonstellingen en militariamarkt bevindt zich in de buurt van de parkeerplaats van de SV Nijswiller en de weilanden van de familie Huijnen aan de Schulsbergweg. Gedurende dat hele weekend zal Nijswiller ‘bezet’ worden door re-enactors die een gedeelte van de geschiedenis naspelen. Programma zaterdag 19 september: 10.00 uur herdenking, 11.00 uur presentatie boek, 12.00 uur 1e historische wandeling, 15.00 uur
Nijswiller, 10 september 2015
“Als jullie ooit hulp nodig hebben, kunnen jullie mij altijd bellen” waren de laatste woorden die kapitein Peter van Uhm, de latere CDS (Commandant der Strijdkrachten) in 1982 sprak tot zijn manschappen van de B-compagnie van het 48e Pantserinfanterie-bataljon te Den Bosch voordat zij de allerlaatste maal ‘inrukten’ om vervolgens met groot verlof huiswaarts te keren. De vraag, 33 jaar later, van twee leden van de Heemkundevereniging in Nijswiller, Adry Weijenberg en John Noteborn, - die beiden in de compagnie van Peter van Uhm hun militaire dienstplicht vervulden - of hij het voorwoord in de nieuwste heemkunde-uitgave voor zijn rekening wilde nemen werd bijna als vanzelfsprekend, positief beantwoord. Het typeert tevens de mens achter Peter van Uhm. Hij houdt zich aan zijn belofte, beloofd is beloofd. Bekende Nederlander Peter van Uhm was de hoogste baas van de strijdkrachten van 2008 tot 2012. De dag na zijn aantreden als Commandant der Strijdkrachten sneuvelde zijn zoon Dennis in Afghanistan. Een tragisch begin van de laatste etappe van zijn carrière als militair. Sinds 2012 zet hij zich o.a. in als ambassadeur voor Hulphond Nederland en is adjudant in buitengewone dienst van H.M. de Koningin en had hij met astronaut André Kuipers een prominente rol bij de inhuldiging van de Koning in 2013. Het moge duidelijk zijn dat de Heemkundevereniging Nijswiller uitermate trots en vereerd is op het feit dat van Uhm het voorwoord voor hun boek heeft geschreven. Een voorwaarde had hij wel, en dat was dat hij het manuscript op tijd zou krijgen zodat hij het in alle rust kon doornemen. Over de inhoud van het boek, o.a. gebaseerd op het omvangrijke dagboek van pastoor Henricus Jongen, in de oorlog pastoor van Nijswiller, Wahlwiller en Vijlen, dat maar liefst 324 pagina’s telt en voorzien is van talloze foto’s en documenten, is vorige week uitvoeriger bericht. Het boek is gemakkelijk te lezen en betreft niet alleen Nijswiller, maar ook Wahlwiller, Vijlen en alle omliggende dorpen in de zuidoosthoek,
van Gulpen tot Vaals en van Bocholtz tot Slenaken. Van Uhm is zeer te spreken over de manier waarop de Heemkunde Nijswiller dit project heeft aangepakt.
De presentatie van het boek vindt plaats tijdens het evenement “Remember September 1944” op 19 en 20 september a.s. in Nijswiller. De locatie van de presentatie, het hele re-enactment gebeuren, tentoonstellingen en militariamarkt bevindt zich in de buurt van de parkeerplaats van de SV Nijswiller en de weilanden van de familie Huijnen aan de Schulsbergweg. Gedurende dat hele weekend zal Nijswiller ‘bezet’ worden door re-enactors die een gedeelte van de geschiedenis naspelen. Programma zaterdag 19 september: 10.00 uur herdenking, 11.00 uur presentatie boek, 12.00 uur 1e historische wandeling, 15.00 uur
2e historische wandeling, beiden o.l.v. een gids. Vanaf 18.00 uur gezellig samenzijn met toepasselijke muziek, eten en drank. Zondag 20 september maken de ruim 30 voertuigen een toertocht en zullen ze tussen 10.00 uur en 10.30 uur weer in Nijswiller aankomen. Om 11.00 uur start de historische wandeling o.l.v. een gids en rond 13.30 uur zal de grote finale aanval op de Duitse stellingen zijn door de Amerikaanse troepen. Einde van het evenement is zondag rond 15.00 uur.
Op beide dagen zijn er doorlopend static displays van voertuigen en zijn de kampementen te bezichtigen, er is doorlopend ‘levende geschiedenis’ en er zijn ‘mock battles’ door re-enactors, er is een tentoonstelling, militariastands en er zijn inzetten van de Luchtbeschermingsdienst. Er zijn meer dan 130 re-enactors. Entree: vrije gave.
Op beide dagen zijn er doorlopend static displays van voertuigen en zijn de kampementen te bezichtigen, er is doorlopend ‘levende geschiedenis’ en er zijn ‘mock battles’ door re-enactors, er is een tentoonstelling, militariastands en er zijn inzetten van de Luchtbeschermingsdienst. Er zijn meer dan 130 re-enactors. Entree: vrije gave.
Heemkunde Nijswiller ontdekt unieke bron voor nieuw boek
Nijswiller, 8 september 2015
“Bij den jongen Wijnhausen te Gulpen wordt niet lang daarna huiszoeking gedaan, allerhand voorraad wordt er uitgehaald en hijzelf wordt gedeporteerd. Men heeft niets meer van hem gehoord.[…] Een joodsche familie om haar weldadigheid jegens de armen in Vaals alom bekend krijgt in die dagen aldaar twee kleine vertrekken als behuizing aangewezen in hun eigen huis. Eind Augustus moeten z.g. alle Joden naar Maastricht (19 van Vaals), de mannen zullen moeten gaan werken, de vrouwen zullen in kampen worden ondergebracht. Hartverscheurende tooneelen spelen zich in Vaals, te Gulpen en elders af.
[…] Zomaar een citaat uit de bron die de Heemkunde Nijswiller gebruikt in haar nieuwe boek. Het boek gaat over de bezetting en bevrijding van Nijswiller en de omliggende dorpen in de zuidoosthoek van Zuid-Limburg. De grote bron, die als een rode draad door het boek loopt is het 2e gedeelte van het dagboek van pastoor Henricus Jongen. Per toeval na grondig speurwerk ontdekt. Het dagboek bestaat uit ruim 300 met de hand geschreven pagina’s en nog eens 100 handgeschreven pagina’s die ertussen zijn gevoegd. “Een flinke kluif”, zegt eindredacteur en samensteller Adry Weijenberg, “maar alleszins de moeite waard om door te nemen en te gebruiken voor ons nieuwe boek”. De werkgroep Tweede Wereldoorlog is al jaren bezig met het vergaren van documentatie voor dit nieuwe boek, maar echt begonne met schrijven is men ongeveer een dik jaar geleden. En echt spannend werd het rond de jaarwisseling toen het document werd ‘opgedoken’. “Opeens krijgt het boek een andere wending dan dat we tot dan toe voor ogen hadden”, zegt Weijenberg. Tot in de details beschrijft de pastoor, die van 1934 tot juli 1944 pastoor is van Wahl- en Nijswiller en daarna van Vijlen, de gebeurtenissen tijdens de oorlog. Hij schrijft pakkende stukken tekst, soms woedend over wat hij om zich heen ziet gebeuren, dan weer meelevend. Delen van zijn dagboek gaan over wat zich tijdens de oorlog in de wereld afspeelt, om vervolgens van het ene op het andere moment weer met beide benen in een van de dorpjes van het heuvelland te staan en te beschrijven hoe het voelt om voor de zoveelste keer binnen een week naar de kelder te moeten omdat de grote zwermen vliegtuigen maar over blijven komen richting Duitsland. Of het moment dat een jonge arbeider op het land toevallig wordt getroffen door een kogel of een granaatscherf. “[…] Bij zwermen trekken ze over onze dorpen heen. Eerst den voormiddag tegen 11 uur, dan ’s namiddags tegen 3 uur weer. Zooals op 12 augustus weerklinken ook nu weer telkens de sirenes. Ook nu weer
is men zich, wegens het ongewende van de zaak, (de eerste keren sinds 10 mei 1940, dat men zulke formaties bij helderen dag kreeg te zien) ’t gevaar niet bewust. ’t Afweer buldert en men blijft rustig naar de vliegtuigen kijken. Ook ziet men in de verte vliegtuigen neerstorten. Stukken granaten slaan neer rondom in het veld arbeidende menschen. Tot zich in Nijswiller, nabij bovenbedoelde hoeve (de Morgenster) een
allerdroevigst ongeval voordoet, ’t eerste van dien aard binnen de parochie gedurende den oorlog (na de reeds min of meer vergeten eerste oorlogsdagen in Mei 1940). De dochter van den pachter der hoeve wil hun knecht in ’t veld den namiddagskoffie brengen. Ter plaatse aangekomen vindt ze (de paarden staan er stil) den knecht op zijn rug doodliggen, het gelaat vol bloed. ’t Treurige feit is er. Pastoor-ondergeteekende, in allerijl ter hulp geroepen, meent nog ’t H. Oliesel te kunnen toedienen en doet het, tot spoedig ook de dokter ter plaatse is en slechts den dood kan constateeren. Tot bij nader onderzoek op de hoeve wordt
bevonden, dat een stuk granaat of kogel door de hersens in het hoofd van ’t slachtoffer is doorgedrongen, wat het bloed uit zijn mond, uit ooren en neus heeft doen stroomen. ’t Slachtoffer, een jongeman van 21 jaar, moet wel onmiddellijk na ’t gebeuren zijn dood geweest.” Hij beschrijft het neerkomen van bommen in de buurt en hoe de mensen erop reageren, hij vertelt over de bezetting en hoe de mensen zich voelen, over de frustraties, over de terugtocht van de Duitsers, over het geweldige schouwspel van de tanks die al vurend van Hilleshagen door de velden richting Nijswiller gaan, over de verplichte graafwerkzaamheden die de jongemannen van de omliggende dorpen moeten verrichten in de loopgraven van o.a. Nijswiller tot aan Wijlre, de afrekeningen op ‘bijltjesdag’, over de aanvallen op Aken en de Sneeuwberg, het leven in de dorpen Nijswiller, Wahlwiller en Vijlen en de omliggende dorpen, over hoe de meisjes zich gedragen en zouden moeten gedragen t.o.v. de bevrijders en ga zo maar door.
“Dè groote attractie op dezen dag was ’t zien optrekken en vuren van de Amerikaansche tanks over ’t hooger gelegen veld tusschen Hilleshagen (Mechelen) en Nijswiller. De bedoeling scheen te zijn van dien kant een omtrekkende beweging te maken om den Sneeuwberg bij Vaals. Op dien weg ontmoetten zij ’t eerst de loopgraven, waaraan onze menschen in Nijswiller hebben moeten werken. ’t Was een heevig geweer- en machinegeweergeknetter van duitschen kant, dat echter spoedig verstomde. ’t Was een interessant gezicht op die actie vanuit de vensters van den zolder der pastorie en later vanuit den kerktoren. Meerdere Vijlenaren (ook Amerikanen) bevonden zich in den toren en hebben den strijd van daaruit gevolgd en genoten van ’t schouwspel, de in slagorde opgestelde of optrekkende tanks, gevolgd door behoedzaam voortschrijdende infanteristen. Er werden nu tot 21 tanks geteld. Rustig togen deze monsters verder en spoten hun vernielend vuur uit. Werd niets naders nog omtrent dooden en dgl. te Nijswiller (aan duitschen kant) vernomen. Daagstevoren werden de loopgraven achter Gulpen (Dolsberg) opgeruimd. Buiten de vele dooden en gewonden van de Duitschers werden 180 gevangenen gemaakt.” En zo verbindt het verhaal van Jongen de gebeurtenissen die worden beschreven door geïnterviewde dorpsgenoten en talrijke documenten die uit diverse archieven komen. Onderwerpen als pilotenhulp, verraad, de klokkenroof, de rol van de paters van de St. Benedictusberg, de Luchtbeschermingsdienst, het verzet, veteraan Ed Camphausen die diende aan het Oostfront, de Ordedienst, de Amerikaanse 30e Divisie, de Duitse 49e Divisie, eten en drinken in de oorlog, de evacués, collaboratie, het persoonlijke verhaal van een navigator die uit zijn vliegtuig moet springen, omdat het op dat moment neerstort boven de gemeente Wittem, over de manier waarop hij overleeft etc. etc. Alles gebundeld in een boekwerk van 324 pagina’s met nog nooit eerder gepubliceerde foto’s. De Heemkundevereniging Nijswiller timmert al 10 jaar aan de goede weg. Ze willen de geschiedenis bewaren voor de toekomstige generaties en hopen dat de samenleving lering trekt uit de geschiedenis die zij vastleggen. En daar zijn ze trots op! Hun 8e publicatie ligt momenteel bij de drukker. En wat voor een publicatie! Het boek wordt in Nijswiller gepresenteerd op zaterdag 19 september a.s. tijdens het evenement Remember September 1944. Dit evenement vindt plaats op zaterdag
Nijswiller, 8 september 2015
“Bij den jongen Wijnhausen te Gulpen wordt niet lang daarna huiszoeking gedaan, allerhand voorraad wordt er uitgehaald en hijzelf wordt gedeporteerd. Men heeft niets meer van hem gehoord.[…] Een joodsche familie om haar weldadigheid jegens de armen in Vaals alom bekend krijgt in die dagen aldaar twee kleine vertrekken als behuizing aangewezen in hun eigen huis. Eind Augustus moeten z.g. alle Joden naar Maastricht (19 van Vaals), de mannen zullen moeten gaan werken, de vrouwen zullen in kampen worden ondergebracht. Hartverscheurende tooneelen spelen zich in Vaals, te Gulpen en elders af.
[…] Zomaar een citaat uit de bron die de Heemkunde Nijswiller gebruikt in haar nieuwe boek. Het boek gaat over de bezetting en bevrijding van Nijswiller en de omliggende dorpen in de zuidoosthoek van Zuid-Limburg. De grote bron, die als een rode draad door het boek loopt is het 2e gedeelte van het dagboek van pastoor Henricus Jongen. Per toeval na grondig speurwerk ontdekt. Het dagboek bestaat uit ruim 300 met de hand geschreven pagina’s en nog eens 100 handgeschreven pagina’s die ertussen zijn gevoegd. “Een flinke kluif”, zegt eindredacteur en samensteller Adry Weijenberg, “maar alleszins de moeite waard om door te nemen en te gebruiken voor ons nieuwe boek”. De werkgroep Tweede Wereldoorlog is al jaren bezig met het vergaren van documentatie voor dit nieuwe boek, maar echt begonne met schrijven is men ongeveer een dik jaar geleden. En echt spannend werd het rond de jaarwisseling toen het document werd ‘opgedoken’. “Opeens krijgt het boek een andere wending dan dat we tot dan toe voor ogen hadden”, zegt Weijenberg. Tot in de details beschrijft de pastoor, die van 1934 tot juli 1944 pastoor is van Wahl- en Nijswiller en daarna van Vijlen, de gebeurtenissen tijdens de oorlog. Hij schrijft pakkende stukken tekst, soms woedend over wat hij om zich heen ziet gebeuren, dan weer meelevend. Delen van zijn dagboek gaan over wat zich tijdens de oorlog in de wereld afspeelt, om vervolgens van het ene op het andere moment weer met beide benen in een van de dorpjes van het heuvelland te staan en te beschrijven hoe het voelt om voor de zoveelste keer binnen een week naar de kelder te moeten omdat de grote zwermen vliegtuigen maar over blijven komen richting Duitsland. Of het moment dat een jonge arbeider op het land toevallig wordt getroffen door een kogel of een granaatscherf. “[…] Bij zwermen trekken ze over onze dorpen heen. Eerst den voormiddag tegen 11 uur, dan ’s namiddags tegen 3 uur weer. Zooals op 12 augustus weerklinken ook nu weer telkens de sirenes. Ook nu weer
is men zich, wegens het ongewende van de zaak, (de eerste keren sinds 10 mei 1940, dat men zulke formaties bij helderen dag kreeg te zien) ’t gevaar niet bewust. ’t Afweer buldert en men blijft rustig naar de vliegtuigen kijken. Ook ziet men in de verte vliegtuigen neerstorten. Stukken granaten slaan neer rondom in het veld arbeidende menschen. Tot zich in Nijswiller, nabij bovenbedoelde hoeve (de Morgenster) een
allerdroevigst ongeval voordoet, ’t eerste van dien aard binnen de parochie gedurende den oorlog (na de reeds min of meer vergeten eerste oorlogsdagen in Mei 1940). De dochter van den pachter der hoeve wil hun knecht in ’t veld den namiddagskoffie brengen. Ter plaatse aangekomen vindt ze (de paarden staan er stil) den knecht op zijn rug doodliggen, het gelaat vol bloed. ’t Treurige feit is er. Pastoor-ondergeteekende, in allerijl ter hulp geroepen, meent nog ’t H. Oliesel te kunnen toedienen en doet het, tot spoedig ook de dokter ter plaatse is en slechts den dood kan constateeren. Tot bij nader onderzoek op de hoeve wordt
bevonden, dat een stuk granaat of kogel door de hersens in het hoofd van ’t slachtoffer is doorgedrongen, wat het bloed uit zijn mond, uit ooren en neus heeft doen stroomen. ’t Slachtoffer, een jongeman van 21 jaar, moet wel onmiddellijk na ’t gebeuren zijn dood geweest.” Hij beschrijft het neerkomen van bommen in de buurt en hoe de mensen erop reageren, hij vertelt over de bezetting en hoe de mensen zich voelen, over de frustraties, over de terugtocht van de Duitsers, over het geweldige schouwspel van de tanks die al vurend van Hilleshagen door de velden richting Nijswiller gaan, over de verplichte graafwerkzaamheden die de jongemannen van de omliggende dorpen moeten verrichten in de loopgraven van o.a. Nijswiller tot aan Wijlre, de afrekeningen op ‘bijltjesdag’, over de aanvallen op Aken en de Sneeuwberg, het leven in de dorpen Nijswiller, Wahlwiller en Vijlen en de omliggende dorpen, over hoe de meisjes zich gedragen en zouden moeten gedragen t.o.v. de bevrijders en ga zo maar door.
“Dè groote attractie op dezen dag was ’t zien optrekken en vuren van de Amerikaansche tanks over ’t hooger gelegen veld tusschen Hilleshagen (Mechelen) en Nijswiller. De bedoeling scheen te zijn van dien kant een omtrekkende beweging te maken om den Sneeuwberg bij Vaals. Op dien weg ontmoetten zij ’t eerst de loopgraven, waaraan onze menschen in Nijswiller hebben moeten werken. ’t Was een heevig geweer- en machinegeweergeknetter van duitschen kant, dat echter spoedig verstomde. ’t Was een interessant gezicht op die actie vanuit de vensters van den zolder der pastorie en later vanuit den kerktoren. Meerdere Vijlenaren (ook Amerikanen) bevonden zich in den toren en hebben den strijd van daaruit gevolgd en genoten van ’t schouwspel, de in slagorde opgestelde of optrekkende tanks, gevolgd door behoedzaam voortschrijdende infanteristen. Er werden nu tot 21 tanks geteld. Rustig togen deze monsters verder en spoten hun vernielend vuur uit. Werd niets naders nog omtrent dooden en dgl. te Nijswiller (aan duitschen kant) vernomen. Daagstevoren werden de loopgraven achter Gulpen (Dolsberg) opgeruimd. Buiten de vele dooden en gewonden van de Duitschers werden 180 gevangenen gemaakt.” En zo verbindt het verhaal van Jongen de gebeurtenissen die worden beschreven door geïnterviewde dorpsgenoten en talrijke documenten die uit diverse archieven komen. Onderwerpen als pilotenhulp, verraad, de klokkenroof, de rol van de paters van de St. Benedictusberg, de Luchtbeschermingsdienst, het verzet, veteraan Ed Camphausen die diende aan het Oostfront, de Ordedienst, de Amerikaanse 30e Divisie, de Duitse 49e Divisie, eten en drinken in de oorlog, de evacués, collaboratie, het persoonlijke verhaal van een navigator die uit zijn vliegtuig moet springen, omdat het op dat moment neerstort boven de gemeente Wittem, over de manier waarop hij overleeft etc. etc. Alles gebundeld in een boekwerk van 324 pagina’s met nog nooit eerder gepubliceerde foto’s. De Heemkundevereniging Nijswiller timmert al 10 jaar aan de goede weg. Ze willen de geschiedenis bewaren voor de toekomstige generaties en hopen dat de samenleving lering trekt uit de geschiedenis die zij vastleggen. En daar zijn ze trots op! Hun 8e publicatie ligt momenteel bij de drukker. En wat voor een publicatie! Het boek wordt in Nijswiller gepresenteerd op zaterdag 19 september a.s. tijdens het evenement Remember September 1944. Dit evenement vindt plaats op zaterdag
19 september van 10.00 uur tot 18.00 uur en op zondag 20 september van 10.00 uur tot 15.00 uur. Volgende week meer over dit boek en het evenement.
Vervolg Remember 1944 in Nijswiller
Nijswiller, augustus 2015
Remember September 1944 in Nijswiller belooft een groots evenement te worden. Er wordt al lang uitgekeken naar het weekend van 19 en 20 september. De Heemkundevereniging Nijswiller en de SV Nijswiller organiseren in dat weekend het evenement Remember September 1944. De heemkunde geeft elk jaar een boek over de geschiedenis van Nijswiller uit en dit jaar zal dat boek gaan over de bezetting en de bevrijding van Nijswiller en de zuidoosthoek van Zuid-Limburg.
Het boek zal op zaterdag 19 september om 11.00 uur worden gepresenteerd op de parkeerplaats van de SV Nijswiller. Vooraf zal er een korte herdenking plaatsvinden op het dorpsplein m.m.v. harmonie Excelsior en zangkoor St Caecilia, zodat ook niet wordt vergeten dat onze vrijheid zeker niet vanzelfsprekend is en zwaar is bevochten. Verder zullen er ruim 100 re-enactors aanwezig zijn met een groot aantal historisch militaire voertuigen en tenten. Er zal een Amerikaans en een Duits kampement worden opgezet en de re-enactors zullen een deel van de geschiedenis naspelen in de weilanden en wegen in de buurt van het terrein van SV Nijswiller. De re-enactors streven er naar om dit zo waarheidsgetrouw mogelijk te doen, zowel in wat ze uitbeelden als in hun uitrusting. Het is zeker niet de bedoeling om een deel van de geschiedenis te verheerlijken, maar om op deze manier te laten zien hoe het destijds moet zijn geweest of moet hebben uitgezien. De geschiedenis zal continu worden nagebootst door mensen van diverse organisaties. Zo zal de ‘Living history group, Sanitäts Ersatz Abteilung 10’ laten zien hoe een Duits veldhospitaal er uit zag en wat er zoal gebeurde. Zo is er ook een Amerikaans oorlogsverslaggever en een weerstation (US military weather forecast service display). Daarnaast zullen er re-enactors en voertuigen zijn van de Militair Historische voertuigvereniging Lucky Seventh en van Keep them Rolling, Hell on Wheels, American Patrol, Old Hickory, Dutch Deuces, Der Windhund en Santa Fé. De bekende Willy’s jeep (minimaal 7) zal niet ontbreken en ook de – zeker voor de oudere mensen die de oorlog hebben meegemaakt – bekende GMC vrachtwagens en Harley Davidson motors en diverse uitvoeringen van de voertuigen die luisteren naar de namen: Dodge (ambulance, weapon carrier, WC 21, WC 51 etc.), Ford GPW, White scoutcar, Kübelwagen, BMW. Op het parkeerterrein en in de kantine van de SV Nijswiller zal er voor een natje en droogje worden gezorgd en worden tenten neergezet om even te rusten. Ook is er een tentoonstelling met nog nooit eerder getoond materiaal en zullen er kraampjes staan waar mensen militaria of boeken kunnen kopen. Tevens is er een stand waar wordt uitgelegd wat mensen zoal aten in de oorlog en hoe inventief men toen was met het smeren van een lekkere boterham of het bereiden van een warme maaltijd. De Luchtbeschermingsdienst zal evenmin ontbreken. Gedurende de dag zal er op vaste tijden een militair historische wandeling zijn die langs historische punten rond Nijswiller leidt. Een gids zal dan e.e.a. vertellen wat zich waar heeft afgespeeld. Het hele weekend is gratis toegankelijk, een vrije gave wordt zeer gewaardeerd. Op zaterdag kan men na afloop nagenieten met muziek en een natje en een droogje.
Nijswiller, augustus 2015
Remember September 1944 in Nijswiller belooft een groots evenement te worden. Er wordt al lang uitgekeken naar het weekend van 19 en 20 september. De Heemkundevereniging Nijswiller en de SV Nijswiller organiseren in dat weekend het evenement Remember September 1944. De heemkunde geeft elk jaar een boek over de geschiedenis van Nijswiller uit en dit jaar zal dat boek gaan over de bezetting en de bevrijding van Nijswiller en de zuidoosthoek van Zuid-Limburg.
Het boek zal op zaterdag 19 september om 11.00 uur worden gepresenteerd op de parkeerplaats van de SV Nijswiller. Vooraf zal er een korte herdenking plaatsvinden op het dorpsplein m.m.v. harmonie Excelsior en zangkoor St Caecilia, zodat ook niet wordt vergeten dat onze vrijheid zeker niet vanzelfsprekend is en zwaar is bevochten. Verder zullen er ruim 100 re-enactors aanwezig zijn met een groot aantal historisch militaire voertuigen en tenten. Er zal een Amerikaans en een Duits kampement worden opgezet en de re-enactors zullen een deel van de geschiedenis naspelen in de weilanden en wegen in de buurt van het terrein van SV Nijswiller. De re-enactors streven er naar om dit zo waarheidsgetrouw mogelijk te doen, zowel in wat ze uitbeelden als in hun uitrusting. Het is zeker niet de bedoeling om een deel van de geschiedenis te verheerlijken, maar om op deze manier te laten zien hoe het destijds moet zijn geweest of moet hebben uitgezien. De geschiedenis zal continu worden nagebootst door mensen van diverse organisaties. Zo zal de ‘Living history group, Sanitäts Ersatz Abteilung 10’ laten zien hoe een Duits veldhospitaal er uit zag en wat er zoal gebeurde. Zo is er ook een Amerikaans oorlogsverslaggever en een weerstation (US military weather forecast service display). Daarnaast zullen er re-enactors en voertuigen zijn van de Militair Historische voertuigvereniging Lucky Seventh en van Keep them Rolling, Hell on Wheels, American Patrol, Old Hickory, Dutch Deuces, Der Windhund en Santa Fé. De bekende Willy’s jeep (minimaal 7) zal niet ontbreken en ook de – zeker voor de oudere mensen die de oorlog hebben meegemaakt – bekende GMC vrachtwagens en Harley Davidson motors en diverse uitvoeringen van de voertuigen die luisteren naar de namen: Dodge (ambulance, weapon carrier, WC 21, WC 51 etc.), Ford GPW, White scoutcar, Kübelwagen, BMW. Op het parkeerterrein en in de kantine van de SV Nijswiller zal er voor een natje en droogje worden gezorgd en worden tenten neergezet om even te rusten. Ook is er een tentoonstelling met nog nooit eerder getoond materiaal en zullen er kraampjes staan waar mensen militaria of boeken kunnen kopen. Tevens is er een stand waar wordt uitgelegd wat mensen zoal aten in de oorlog en hoe inventief men toen was met het smeren van een lekkere boterham of het bereiden van een warme maaltijd. De Luchtbeschermingsdienst zal evenmin ontbreken. Gedurende de dag zal er op vaste tijden een militair historische wandeling zijn die langs historische punten rond Nijswiller leidt. Een gids zal dan e.e.a. vertellen wat zich waar heeft afgespeeld. Het hele weekend is gratis toegankelijk, een vrije gave wordt zeer gewaardeerd. Op zaterdag kan men na afloop nagenieten met muziek en een natje en een droogje.
Aan de ingang zal de bezoeker een programma krijgen met de tijdstippen van de activiteiten. We hopen dat velen de weg weten te vinden naar Nijswiller op 19 (10.00 -18.00 uur) en 20 september (10.00-15.00 uur). Info: Adry Weijenberg (043-4511638).
Volgende week zal worden ingegaan op de inhoud van het boek.
Remember september 1944 in Nijswiller in volle voorbereiding
Nijswiller, 18 juni 2015
Het bevrijdingsevenement “Remember September 1944” dat in het weekend van 19 en 20 september in Nijswiller zal plaatsvinden heeft de benodigde vergunningen binnen en de organisatie, de Heemkundevereniging en de SV Nijswiller, zijn druk bezig met de voorbereidingen. Met de regelmaat van de klok komt de werkgroep bij elkaar en worden de grote lijnen tot in de kleinste details besproken Re-enactors (mensen die een bepaalde periode van de geschiedenis naspelen) zijn en worden benaderd en er komen nog steeds aanmeldingen binnen. Men wil in dat weekend een kampement opbouwen en de bezoekers laten zien hoe de mensen in de tijd van de bevrijding leefden. Ook zullen er historische militaire voertuigen zijn die dan te bezichtigen zijn en waarbij de eigenaren uitleg over de werking zullen geven Een groep zal laten zien hoe men in die tijd het eten bereidde en hoe inventief de mensen moesten zijn om met de beperkte middelen die voorhanden waren een smakelijke maaltijd klaar te maken. Ook het schrijven van het uit te geven boek loopt voorspoedig. De 200e pagina is reeds in zicht en er is nog genoeg informatie over de geschiedenis van de zuidoosthoek van Zuid-Limburg om te vermelden in het boek.
“We hebben een groot aantal geweldige bronnen en archiefstukken kunnen opduiken. Een gedeelte van de informatie komt zeker van pas bij de militair-historische wandelingen die in datzelfde weekend zullen plaatsvinden. In 2010 hebben we soortgelijke wandelingen gemaakt en die zijn toen door de deelnemers als zeer interessant ervaren. Deze keer nemen we een andere route met plekken waar in 1944 een en ander is gebeurd. Het belooft een zeer interessant weekend te worden. Ook wordt er gezorgd voor de inwendige mens. Men hoeft in ieder geval niet met honger of dorst naar huis te gaan”, aldus een van de organisatoren.
De Heemkundevereniging is nog op zoek naar foto’s die gedurende de oorlog en de bevrijding zijn gemaakt in en om Nijswiller. Mocht u die hebben, dan verzoekt de organisatie u om contact op te nemen met Adry Weijenberg, tel. 043-4511638. Wanneer de foto’s zijn ingescand krijgt u die uiteraard zo spoedig mogelijk terug.
Het bevrijdingsevenement “Remember September 1944” dat in het weekend van 19 en 20 september in Nijswiller zal plaatsvinden heeft de benodigde vergunningen binnen en de organisatie, de Heemkundevereniging en de SV Nijswiller, zijn druk bezig met de voorbereidingen. Met de regelmaat van de klok komt de werkgroep bij elkaar en worden de grote lijnen tot in de kleinste details besproken Re-enactors (mensen die een bepaalde periode van de geschiedenis naspelen) zijn en worden benaderd en er komen nog steeds aanmeldingen binnen. Men wil in dat weekend een kampement opbouwen en de bezoekers laten zien hoe de mensen in de tijd van de bevrijding leefden. Ook zullen er historische militaire voertuigen zijn die dan te bezichtigen zijn en waarbij de eigenaren uitleg over de werking zullen geven Een groep zal laten zien hoe men in die tijd het eten bereidde en hoe inventief de mensen moesten zijn om met de beperkte middelen die voorhanden waren een smakelijke maaltijd klaar te maken. Ook het schrijven van het uit te geven boek loopt voorspoedig. De 200e pagina is reeds in zicht en er is nog genoeg informatie over de geschiedenis van de zuidoosthoek van Zuid-Limburg om te vermelden in het boek.
“We hebben een groot aantal geweldige bronnen en archiefstukken kunnen opduiken. Een gedeelte van de informatie komt zeker van pas bij de militair-historische wandelingen die in datzelfde weekend zullen plaatsvinden. In 2010 hebben we soortgelijke wandelingen gemaakt en die zijn toen door de deelnemers als zeer interessant ervaren. Deze keer nemen we een andere route met plekken waar in 1944 een en ander is gebeurd. Het belooft een zeer interessant weekend te worden. Ook wordt er gezorgd voor de inwendige mens. Men hoeft in ieder geval niet met honger of dorst naar huis te gaan”, aldus een van de organisatoren.
De Heemkundevereniging is nog op zoek naar foto’s die gedurende de oorlog en de bevrijding zijn gemaakt in en om Nijswiller. Mocht u die hebben, dan verzoekt de organisatie u om contact op te nemen met Adry Weijenberg, tel. 043-4511638. Wanneer de foto’s zijn ingescand krijgt u die uiteraard zo spoedig mogelijk terug.
Vervolg veldkruis
Nijswiller, 9 mei 2015
Vandaag bericht gekregen van het feit dat het deze week gerestaureerde en teruggeplaatste veldkruis aan de Schulsbergweg (bij hoeve Schulsberg) kapot was. Math Hendriks, Erik Kaczorowski en Adry Weijenberg zijn er meteen naartoe gegaan om poolshoogte te nemen. Het bovenste gedeelte van het kruis was afgebroken en lag in 6 stukken op de weg. Het is onmogelijk dat dit gietijzeren kruis afbreekt en vervolgens 2 meter verder op de weg terechtkomt. Daar is het gietijzer te zwaar voor. Ook zijn er stukjes gietijzer op 3-4 meter van het kruis (in de andere richting) vandaan in het gras gevonden. Inmiddels is er aangifte gedaan bij de politie. Het bestuur zal zich beraden hoe nu verder te gaan. De restauratiekosten (zeker € 150,-) zouden vergoed worden door de gemeente. Of het kruis nog te herstellen is, is vooralsnog onduidelijk.
Nijswiller, 9 mei 2015
Vandaag bericht gekregen van het feit dat het deze week gerestaureerde en teruggeplaatste veldkruis aan de Schulsbergweg (bij hoeve Schulsberg) kapot was. Math Hendriks, Erik Kaczorowski en Adry Weijenberg zijn er meteen naartoe gegaan om poolshoogte te nemen. Het bovenste gedeelte van het kruis was afgebroken en lag in 6 stukken op de weg. Het is onmogelijk dat dit gietijzeren kruis afbreekt en vervolgens 2 meter verder op de weg terechtkomt. Daar is het gietijzer te zwaar voor. Ook zijn er stukjes gietijzer op 3-4 meter van het kruis (in de andere richting) vandaan in het gras gevonden. Inmiddels is er aangifte gedaan bij de politie. Het bestuur zal zich beraden hoe nu verder te gaan. De restauratiekosten (zeker € 150,-) zouden vergoed worden door de gemeente. Of het kruis nog te herstellen is, is vooralsnog onduidelijk.
Veldkruis gestolen?
Nijswiller, 1 mei 2015
Het veldkruis bij hoeve Schulsberg blijkt al bijna 2 weken te zijn verdwenen. Verontruste wandelaars hebben contact gezocht met de Heemkundevereniging. Het kruis is gelukkig niet gestolen, maar door de smid meegenomen om te repareren. Een aantal jaren geleden was het kruis gebroken door – waarschijnlijk – een vrachtwagen geladen met populieren. We hebben geprobeerd het kruis met metaallijm te lijmen en dat was ook gelukt, maar niet echt duur-zaam.
Dit jaar hebben we een subsidie ontvangen van de gemeente onder de voorwaarde dat het kruis wordt gerepareerd.
Nieswieler Nujts, jaargang 11 nr. 1
Nijswiller, 25 april 2015
De nieuwe Nieswiller Nujts ligt weer in de brievenbus.
Zie ook onder Publicaties 2015.
Nieswieler Nujts, jaargang 11 nr. 1
Nijswiller, 25 april 2015
De nieuwe Nieswiller Nujts ligt weer in de brievenbus.
Zie ook onder Publicaties 2015.
Remember september 1944 in Nijswiller in volle voorbereiding
Nijswiller, 18 juni 2015
Het bevrijdingsevenement “Remember September 1944” dat in het weekend van 19 en 20 september in Nijswiller zal plaatsvinden heeft de benodigde vergunningen binnen en de organisatie, de Heemkundevereniging en de SV Nijswiller, zijn druk bezig met de voorbereidingen. Met de regelmaat van de klok komt de werkgroep bij elkaar en worden de grote lijnen tot in de kleinste details besproken. Re-enactors (mensen die een bepaalde periode van de geschiedenis naspelen) zijn en worden benaderd en er komen nog steeds aanmeldingen binnen. Men wil in dat weekend een kampement opbouwen en de bezoekers laten zien hoe de mensen in de tijd van de bevrijding leefden. Ook zullen er historische militaire voertuigen zijn die dan te bezichtigen zijn en waarbij de eigenaren uitleg over de werking zullen geven. Een groep zal laten zien hoe men in die tijd het eten bereidde en hoe inventief de mensen moesten zijn om met de beperkte middelen die voorhanden waren een smakelijke maaltijd klaar te maken. Ook het schrijven van het uit te geven boek loopt voorspoedig. De 200e pagina is reeds in zicht en er is nog genoeg informatie over de geschiedenis van de zuidoosthoek van Zuid-Limburg om te vermelden in het boek. “We hebben een groot aantal geweldige bronnen en archiefstukken kunnen opduiken. Een gedeelte van de informatie komt zeker van pas bij de militair-historische wandelingen die in datzelfde weekend zullen plaatsvinden. In 2010 hebben we soortgelijke wandelingen gemaakt en die zijn toen door de deelnemers als zeer interessant ervaren. Deze keer nemen we een andere route met plekken waar in 1944 een en ander is gebeurd. Het belooft een zeer interessant weekend te worden. Ook wordt er gezorgd voor de inwendige mens. Men hoeft in ieder geval niet met honger of dorst naar huis te gaan”, aldus een van de organisatoren.
De Heemkundevereniging is nog op zoek naar foto’s die gedurende de oorlog en de bevrijding zijn gemaakt in en om Nijswiller. Mocht u die hebben, dan verzoekt de organisatie u om contact op te nemen met
Nieuwe website voor heemkunde Nijswiller
Nijswiller, 1 maart 2015
Op 28 februari is de nieuwe website van de Heemkundevereniging Nijswiller gelanceerd. De vorige leverde regelmatig problemen met het plaatsen van teksten en foto's. Heemkundelid Loes Sikkel heeft zich het afgelopen jaar hier intensief mee bezig gehouden. Met dank aan Jochen Reinders voor de eerste opzet en Niek Sikkel voor het maken van de tekening van onze kerk op de home-pagina. De nieuwe website werd gelanceerd tijdens de geslaagde 3e Nijswiller quiz.